تبلیغات

سوغاتی روستا

از سوغاتی های روستا می توان به عسل...کره...پنیر...ماست...سرشیر

و انواع لبنیات و انواع دارو های گیاهی (که در بخش داروهای گیاهی روستا هستش)اشاره کرد...

بعضي از روستاييان در منزل خودشان فراورده هاي لبني را درست ميكنند ، مانند پنير محلي كره محلي دوغ محلي ،كشك ، خامه ، قيماق(سرشير) و ....

اميدوارم كه روزي قسمتتان شود و سري به روستاي ما بزنيد و از لبنيات ناب اين ديار استفاده كنيد.....

فصل زمستان و رفتن به ميهماني هاي شبانه(شب نشيني)

شب نشيني از کارهای متداول اهالی روستای قره داش  است. شب­نشینی در اواخر پاییز و فصل زمستان بیشتر صورت می­گیرد چرا که عموما در روستاها بعد از برداشت محصول در فصل پاییز، اوقات فراغت و بیکاری روستائیان آغاز شده و تا پایان زمستان ادامه پیدا می­کند.خانواده­ها در شب­های بلند زمستان به دیدار اقوام، آشنایان و دوستان رفته  و با صمیمیت و لذتی خاص به گفتگو می­پردازند. در این شب­نشینی­ها زنان در یک طرف کُرسی، کودکان در کنار هم و مردان خانواده نیز در طرف دیگر کرسی نشسته و با یکدیگر و یا به صورت جمعی گفتگو می­کنند. از همه چیز صحبت می­شود. گاهی فقط چند نفر از بزرگترها صحبت می­کنند و گاهی نیز بر سر موضوعی خاص، همه­ی حاضران از بزرگ و کوچک اظهارنظر می­نمایند؛ ولی معمولا یکی از مردان حاضر در مهمانی که باسوادتر و خوش­سخن­تر از سایرین است بیشتر از همه صحبت می­کند.افراد ابتدا از کارهای روزانه خود صحبت می­کنند و در خلال آن، خاطراتی نیز از درگذشتگان و یا خاطرات سال­های قبل خود را بیان می­نمایند. بیان داستان­های افسانه­ای و یا حوادث تاریخی که روستای قره داش ها به آن مَتل می­گویند یکی از مهمترین مواردی است که در این مهمانی­ها صحبت می­شود. این داستان­ها که توسط بزرگترها و باسوادترهای محفل بیان می­شود معمولا بسیار جذاب و شیرین است و حین بیان آن سکوت مطلق بر جمع حاکم شده و همگی سراپا گوش می­شوند.از ضروریات شب­نشینی­ها در روستای قره داش ، تناول انواع و اقسام خوردنی­های لذت­بخش است که در فارسی به آن «شَب چَره» و در روستای قره داش « شِوچِرَ» می­گویند. ترتیب کار به صورت است که بعد از خوردن چای و کمی گفتگو ، زن میزبان به اندرونی رفته و با یک مَجْمَعه(مجمع) بزرگ که حاوی بشقاب­هایی از تنقلات رنگارنگ است وارد اتاق مهمانان می­شود و بشقاب­ها را به طرز مناسب بر روی کرسی و در مقابل مهمانان و سایر افراد قرار داده و با تعارف و اصرار از آن­ها درخواست می­کند که این تنقلات را میل کنند.شِوچِرَ در روستای قره داش از خوردنی­های مختلف و گسترده­ای تشکیل شده این خوردنی­ها عبارتند از:مغز گردو، مغز بادام، مغز هسته­ی زردآلو،شاهدانه،نخودچی،کشمش،برگه سيب و زردآلو،آلو، سنجد،گندم بو داده،سیب،انگور و...خانواده­هایی که وضع مالی بهتری دارند تنقلات دیگر همچون پسته، انواع تخمه و...را نیز برای پذیرایی از مهمانان خود تهیه می­نمایند.

روش پخت نان در روستا

مقدمات پخت نان :

برای پخت نان در ابتدا  یک روز قبل خمیر را تهیه می کردند و به مدت  ده تا دوازده ساعت می گذشت تا خمیر عمل بیاید لذا جهت تهیه خمیر سفره  آردی  بود با لانجین و مایه خمیر .

مایه خمیر معمولا مقداری از خمیری بود که سری قبل با آن نان پخته بودند و آن را لای سفره آرد نگهداری میکردند تا ترشیده  شود و به عنوان مخمر  در خمیر بعدی استفاده شود ( کاری که آلان جوش شیرین می کند اما آن کجا و ....)

لانجین ظرفی سفالین و بزرگ  بود که داخل آن خمیر می کردند .

سفره آرد هم  سفره ایی بود که داخل آن  مقداری آرد وجود داشت و در زمان تهیه خمیر و پخت نان پهن می شد تا برکات خدا بر زمین نریزد  .

تهیه خمیر :

 مقداری  آب داخل لانجین ریخته می شد و مایع خمیر داخل آن حل می شد و بعد از آن آرد را داخل آن می ریختند و یک نفر آنرا ورز می داد تا ورز بیاید  بعد از عمل آمدن آنرا به مدت حد اکثر دوازده ساعت به حال خود رها می کردند تا خمیر عمل بیاید .

وسایل مورد نیاز پخت نان

جهت پخت نان باید تنور گرم می شد لذا در سحرگاه  در داخل تنور  آتش روشن می کردند و هیزم ها معمولا چوب و بته بود یا تاپاله وهیمه (بته خار و خاشاکی بود که از کوه می آوردند وتاپاله و هیمه از فضولات گاو و گوسفند تهیه می شد .)

بعد از گرم شدن تنور و عمل آمدن خمیر وسایل پخت نان  دور تنور چیده می شد که عبارت بودند از :

1: سفره آرد

2: تخته خانه ( وسیله ایی که روی آن  خمیر را پهن می کردند)

3: تیر خمیر پهن کنی ( وردنه )

4: ناون کوچک و بزرگ ( جهت زدن نان به تنور)

5: سیخ – آتش کش – انبر

6: در بازنه ( بازنه سوراخی است جهت  ورود هوا به تنور که موقع پخت نان وسیله ایی به نام  در بازنه  بسته می شد تا زغالهای  تنور دیرتر به خاکستر تبدیل شوند .)

بعد تهیه لوازم تعدادی از خانم های محل جمع می شدند و با کمک همدیگر شروع به پخت نان می کردند و معمولا نان مصرفی یک ماه پخته می شد .

از باشکوه ترین این مراسم  پخت نان شب عید بود که که معمولا انواع نان ها از قبیل گرده - فتیر - نون شیرین و ... پخته می شد .

لغات ترکی

کؤرپه: نوزاد
کروان قیران: ستاره سحری
کوسه‌گن: دل نازک، زودرنج، قهرو
کوسو: قهر، رنجش
گؤره‌جک: سرنوشت
گؤرو: وظیفه
گه‌ییش: مشورت
گه‌ییشمه‌ک: مشورت کردن
گورنج: افتخار، اعتماد
گون آیدین: روز بخیر
گووه‌نمک: افتخار کردن، بالیدن
گیرینج: به تنگ آوردن، ذله کردن، بیزار کردن
قادا: درد و بلا
قادین: خانیم، خانم
قاش: ابرو
قوتلو: مبارک
قوْرخاق: ترسو
قوْرخماز: نترس، شجاع
قوْروجو: پاسدار، محافظ
قوْروماق: حفاظت کردن
قوْناق: مهمان
قیزارتما: سرخ کردنی
قیزبوغان: مارمولک
دؤزوم: صبر ، شکیب، D?züm
آچون: دنیا
یوُروجو: خسته کننده
چالیشغان: پرکار. فعال
گون آیدین: صبح به خیر. روز به خیر
دادلی: خوشمزه
اؤدلک: ترسو، بزدل،?dl?k
اؤزه‌ل: مخصوص، ویژه، ?z?l
اؤزه‌لجه: بویژه، ?z?lce
اؤفکه: خشم، عصبانیت، ?fk?
اؤیود: پند، نصیحت، ?yud
آرین: پاک، خالص ، Ar?n
آزغین: گمراه، Az??n
ازگین: له‌شده، ?zgin
اوزگونچو: غواص، شناگر، Uzgükçü
اوْلاجاق: تقدیر، سرنوشت، Olacaq
اوْنودولماز: فراموش نشدنی، Onudulmaz
اوْنوتماق: از یاد بردن،فراموش کردن، Onutmaq
ایسته‌کلی: خواستنی، دوست‌داشتنی، ?st?kl?
ایناملی: با ایمان، مؤمن، ?naml?
اینانیلماز: باور نکردنی، ?nan?lmaz
اینجیتمه‌ک: اذیت کردن، آزار رساندن، ?ncitm?k

ضرب المثل های آذری بهمراه ترجمه و معادل فارسی آن